Evde bakım; hasta bakımı, rehabilitasyon ve kişisel bakım yanında günlük yaşam aktivitelerini yerine getirirken oluşabilecek sorunları önleyecek çok yönlü uygulamalar bütünüdür.
Ev ortamı hastanın aile içi yaşama katılmasını, daha fazla faaliyette bulunmasını ve çevresiyle olan iletişiminin düzenlemesini sağlayacağından uzun süreli bakımı gereken hastaya daha etkili psikolojik destek sağlayacaktır.
Evde bakımda yer alan başlıca konular şunlardır.

Güvenli Ortam Sağlanmalı
Hasta odasının düzeni, hastanın sağlığı açısından olduğu kadar, ayrı evde yaşayan diğer kişiler açısından da son derece önemlidir. Evde hasta bakımı demek, sağlıklı kişilerin hasta ile aynı evi paylaşması demektir.
Ortamın sağlık açısından güvenli olması sağlanmalıdır. Bunun için hasta odasının;

  • Temiz,
  • Aydınlık,
  • Düzenli,
  • Isısı normal (18-25 derece),
  • Nemi normal (yüzde 30-60),
  • Hoşa gitmeyen kokulardan arınmış,
  • Fiziksel tehlike ve yaralanma riskinden,
  • Gürültüden,
  • Yüksek ses ve kötü görüntüden uzak olması gerekir.

Nelere Dikkat Etmeli?

Hasta yatağının;

  • Temiz
  • Kuru
  • Düzgün olmasına özen gösterin.

Hasta kendisini huzur içinde görmeli. Ev içindekiler, bu huzuru hastaya hissettirebilmeli.

Yatak takımlarını değiştirirken;

  • Silkelemeyin!
  • Havalandırmayın!
  • Kirli takımları yere koymayın!

Hastayı düşme ve yaralanmalardan korumak için;

  • Yemek masası, etajer, sandalyeyi yatağa yakın koyun,
  • Hastanın ayağa ilk kalkışında destek/yardım sağlayın,
  • Zemin, merdiven basamakları, banyo küveti gibi yerleri, kaymayı önleyecek malzeme ile kaplayın,
  • Çevreyi düzenli tutup, üstüne basarak düşmelere neden olabilecek eşyayı ortalıkta bırakmayın.

Hastanın günlük yaşamı
Hastayı hareket ettirmeden önce;

  • Hasta ile işbirliği yapmak,
  • Gerekli çevre önlemlerini almak,
  • Tekerlekli koltuğu, sandalyeyi önceden hazırlamak son derece önemlidir.

Bunları yapmanız hem hastanızı mutlu eder, hem işinizi kolaylaştırır.

Hastanın günlük bakımını ihmal etmeyin. Günlük bakım hastanızı yaşama bağlar. Hastanın kendini temiz, rahat hissetmesi ve sağlığının korunması için;

  • Banyosunu muntazam yaptırın, aksatmayın.
  • Saçları taranmalı, bakımını yapın.
  • Dişlerini fırçalamasını sağlayın, ağız bakımını yapın/yaptırın.
  • Tırnaklarını kesin, ayaklarını temiz tutun.
    Kişinin temiz, giyiminin düzgün olması özgüvenini ve iyilik hissini artırır.

İlaç kullanımı
Hasta bakımının olmazsa olmaz özelliklerinden biri de ilaç alımıdır. Hastanın gerekli ilaçları zamanında alması önemlidir.
Hastanızın, ilacını;

  • Zamanında
  • Doğru miktarda ve
  • Doğru şekilde almasını sağlayın.

Hekimin uygun gördüğü ilaçlar dışında, herhangi bir kişi tarafından önerilen ilaç ya da bitkileri kullanmanın yarardan çok zarar vereceğini aklınızdan çıkarmayın.
Tedavinin başlangıç döneminde ilaçların etkilerini gözlemleyin ve hastanın şikayetlerinin sürmesi halinde veya farklı şikayetlerin ortaya çıkması durumunda, bunu doktora bildirin. Kötüleşme hali gözlemlerseniz, “zamanla iyileşir” beklentisi içine girmeyin. Gelişmeleri doktorunuzla paylaşın. Aynı amaçlı farklı bir ilaçla sorun çözülebilir.

Enfeksiyona karşı önlem 
İster hastanede ister evde olsun, hasta bakımının en tehlikeli yanı enfeksiyon tehlikesidir. Bu da hastanın salgılarıyla temas suretiyle oluşabilir. Bakım yaparken hastanın;

  • İdrarı
  • Dışkısı
  • Kanı
  • Diğer vücut salgılarıyla temas etmemeye özen gösterin.

Bakım sırasında eczanelerde satılan ucuz bakım eldivenleri kullanın.

Özellikle açık yarası olan hastaların enfeksiyon yayma kadar enfeksiyon kapma riski taşıdıklarını unutmayın.

Hasta bakımında;

  • Yemeklerden önce ve sonra,
  • Tuvalet gereksiniminden önce ve sonra,
  • Yatak yapımından önce ve sonra,
  • Günlük bakım gereksinimlerinden önce ve sonra,
  • İlaç uygulamasından önce ve sonra ellerinizi yıkamayı unutmayın.

Ellerinizi;

  • Akar su altında,
  • Sabunla,
  • El sırtı, avuç içi ve parmak aralarını 15 saniye ovuşturarak yıkayın, durulayın.
  • Ellerinizi tek kullanımlık havlu/kağıt ile kurulayın.

Beslenme düzeni
Hastanın sağlığına kavuşması, kendini daha iyi hissetmesi sağlıklı beslenmesiyle doğrudan ilgilidir. Bunu sağlamaya çalışın. Hastanıza, hekimin önerdiği diyeti uygulayın. Unutmayın, vücudun sağlığının korunması ve fonksiyonlarının sürdürülebilmesi;

  • Protein
  •  Karbonhidrat
  • Yağ
  • Vitamin ve minerallerin yeterli miktarda alınmasına bağlıdır.

Hastanın bakımında enteral beslenme en doğru beslenme olarak kabul edilir. Enteral beslenme normal veya normale yakın çalışan mide- bağırsak sistemi aracılığıyla beslenme desteğinin sağlanmasıdır. Amaç, hastanın normal bireyde olduğu gibi karbonhidrat, yağ, protein, vitamin ve mineralleri yeterli ve dengeli şekilde alabilmesidir.

Enteral Beslenme neden tercih edilir?

  • Bu yöntemle normal sindirim yolu kullanılır.
  • Sindirim sisteminin kullanılması bu yolun korunmasını sağlar.
  • Komplikasyonları azaltır.
  • Bu uygulama kolay ve ucuzdur.

Enternal beslenme şu durumlarda gereklidir.

  • Kafa travmaları
  • Ağır depresyon
  • Koma-felç gibi durumlar
  • Mide – bağırsak sistemi hastalıkları
  • Organ yetmezlikleri
  • Yaralanmalar
  • Operasyon öncesi ve sonrası beslenme desteğinde
  • Hastanın hızlı kilo kaybettiği durumlarda

Beslenmede karşılaşılan zorluklar
Enternal beslenmede karşılaşılan en önemli sorun ishaldir. Bu hastalarda günde 4-5 kez dışkılama normal kabul edilir. Bunun üstüne çıkarsa ishal olarak değerlendirilir.

Enternal beslenme yapılırken;

  • Beslenme sırasında hasta uygun pozisyonda tutulmalıdır.
  • Beslenme için yeterli zaman verilmeli, acele edilmemelidir.
  • Yiyecek ısısı oda ısısında olmalıdır.

Enternal beslenme yapılırken özel ürünlerden faydalanılır. Bu ürünler hastanın durumuna, hastalığına uygun olarak seçilir ve hastaya uygun bir program dahilinde verilir.

Yatak yaralarının önlenmesi
Evde ya da hastanede devamlı yatma sonucu vücudun kemik çıkıntılarında yatak yaraları oluşur. Buna, fazla basınçla birlikte derinin beslenememesi neden olur.

Bu tür yaralar, hasta için olduğu kadar bakıcıları için de moral bozucudur. Hastanın durumunun daha da kötüleştiği duygusunu verir. Karamsarlık oluşturur.
Aslında bu tür yaraların oluşmasını önlemek mümkündür. Yatak yarası oluşmasını önlemek için;

  • Hastanın yatış pozisyonunu 1-2 saat ara ile değiştirin,
  • Her pozisyon değişiminde deriyi inceleyin,
  • O bölgeye hafif dokunuşlarla, masaj yaparak kan dolaşımını, yani derinin beslenmesini sağlayın.

Yatak Yaralarının Tedavisi
Yatak yarası gerekli önlemler alınmadığı ve tedavi edilmediği takdirde küçük bir kızarıklıktan hayatı tehdit edebilen derin bir yaraya dönüşebilir. Yatak yarası vücudun bazı bölgelerinde sık olarak ortaya çıkar.

Yatak yarası nasıl temizlenmelidir?

  • Yara temizliği için serum fizyolojik veya içme suyu kullanılabilir. Yüzeysel yaralar ıslak steril gazlı bez ile silinebilirken, daha derin ve geniş yaralar yıkanıp gazlı bez ile kurulanabilir.
  • Antiseptik sıvılar yara iyileşmesini olumsuz etkiledikleri için temiz yaralarda kullanılmamalıdırlar.
  • Dışkı, idrar ile kirlenmiş veya iltihaplı yaralarda antiseptik sıvılar yara temizleninceye kadar kullanılabilir. Bu durumda yara önce antiseptik ile daha sonra ise serum fizyolojik ile temizlenmelidir.

Yara nasıl tedavi edilmelidir?

  • Yara yüzeysel ise (sıyrık gibi) antibiyotikli krem, vazelin veya serum fizyolojik emdirilmiş steril gazlı bez yaraya serilerek tedavi edilebilir. Ancak yaranın kurumamasına özen göstermek gerekir.
  • Derin yaralar ise doktor kontrolünde tedavi edilmelidir.
  • Derin yaralarda öncelikle ölü dokuların temizlenmesi gerekir.
  • Daha sonra uygun yara örtüsü ile kapatılarak temiz ve nemli ortamda iyileşmesi sağlanır.

Hangi durumlarda doktoru aramalı?

  • Yarada siyahlaşma olması (doku ölümünü gösterir).
  • Yarada kötü koku veya sarı akıntı olması.
  • Yara çevresinde kızarıklık, sertlik ve ısı artışı olması gibi durumlarda, vakit geçirmeden doktorunuzu arayın.
  • Kaynak:http://www.sagliktayenilikler.com/evde-hasta-bakimi-nasil-yapilir/
  • Evde Hasta Bakımı Nasıl Olmalıdır ?

    Evde Hasta Bakımı Nasıl Olmalıdır ?

Leave a Reply

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir